Zatrzymanie wadium przez zamawiającego musi być oparta na jasno określonych wymaganiach zawartych w Specyfikacji Warunków Zamówienia. Nie można zatrzymać wadium tylko dlatego, że zobowiązanie podmiotu trzeciego nie spełnia subiektywnych oczekiwań zamawiającego, które nie zostały wyrażone w dokumentacji przetargowej.
W wyroku z 19 czerwca 2024 r. (sygn. akt KIO 1805/24, 1885/24) Krajowa Izba Odwoławcza rozstrzygnęła sprawę, w której zamawiający prowadził przetarg nieograniczony na modernizację budynku internatu zespołu szkół. Wykonawca, który złożył najniższą ofertę i uzyskał maksymalną liczbę punktów w kryterium gwarancji, polegał na zasobach podmiotu trzeciego w celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu. To ocena sposobu udostępnienia zasobów okazała się największym problemem.
Zamawiający odrzucił ofertę wykonawcy i podjął decyzję o zatrzymaniu wadium, twierdząc, że zobowiązanie podmiotu trzeciego nie było wystarczająco szczegółowe i nie precyzowało zakresu udostępnianych zasobów. Wykonawca odwołał się od tej decyzji, argumentując, że działał w dobrej wierze. Twierdził, że treść zobowiązania powinna być interpretowana łącznie z innymi złożonymi dokumentami, takimi jak referencje potwierdzające doświadczenie podmiotu trzeciego.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała stanowisko zamawiającego za niezasadne. Podkreśliła, że zamawiający nie może opierać swojej decyzji o zatrzymaniu wadium na domysłach czy niewyrażonych w SWZ oczekiwaniach. Powinien dokonywać interpretacji treści zobowiązania podmiotu trzeciego zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami wykładni oświadczeń woli, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz towarzyszące dokumenty.
Izba wskazała również, że celem przepisów dotyczących zatrzymania wadium jest zapobieganie nieuczciwym praktykom i zmowom przetargowym, a nie karanie wykonawców działających w dobrej wierze. W sytuacji, gdy wykonawca składa dokumenty, które w jego przekonaniu spełniają wymagania zamawiającego, zatrzymanie wadium jest nieuzasadnione.
Temat ten szczegółowo omawia adw. Julia Jarnicka w artykule opublikowanym w najnowszym iusfocus w Systemie Informacji Prawnej Legalis. Zachęcamy do zapoznania się z pełną analizą tej sprawy.
