Postępowanie o udzielenie zamówienia kończy się zawarciem umowy lub unieważnieniem postępowania. Jego celem jest jednak udzielenia zamówienia, czyli zawarcie ważnej umowy, a nie jego unieważnienie. Zamówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych. Zatem zasadniczo postępowanie o udzielenie zamówienia powinno być pozbawione wad, w szczególności takich, które mają lub mogą mieć istotny wpływ na jego wynik.

W praktyce jednak nierzadko zdarza się, że postępowanie o udzielenie zamówienia obarczone jest poważną wadą, której nie da się usunąć ze względu na etap postępowania. W takim przypadku jedynym rozwiązaniem jest zakończenie postępowania poprzez jego unieważnienie i udzielenie nowego, pozbawionego wad. O wątpliwościach interpretacyjnych i w konsekwencji problemach z unieważnieniem postępowania w takich przypadkach pisze mec. Marzena Jaworska w sierpniowym artykule publikowanym w Przetargach Publicznych.

W każdym przypadku prawidłowe unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia z powodu wystąpienia w nim wady wymaga łącznego wykazania, że:

• w postępowaniu doszło do naruszenia przez zamawiającego przepisów regulujących jego prowadzenie (chodzi tu tylko o przypadki naruszeń, które mają na tyle istotny charakter, że nie jest możliwe zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy; błędy o marginalnym znaczeniu, pozostające bez wpływu na możliwość zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy, nie są wystarczającą podstawą unieważnienia postępowania);
• naruszenie to stanowi wadę niemożliwą do usunięcia (czyli taką, której nie można skorygować; jeśli wadę można usunąć, zamawiający powinien dokonać autokorekty swoich czynności);
• wada postępowania skutkuje brakiem możliwości zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy.

Przypadki naruszenia przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, w których umowa podlega unieważnieniu, określone są w art. 457 ust. 1 PZP. W praktyce poważne wątpliwości dotyczą stosowania art. 457 ust. 1 pkt 1 PZP.  Wątpliwości budzi szczególnie kwestia, czy przepisem tym objęte są dwie odrębne przesłanki, tj.:

1) udzielenia zamówienia z naruszeniem przepisów ustawy oraz

2) zawarcia umowy ramowej lub ustanowienia dynamicznego systemu zakupów z naruszeniem obowiązków publikacyjnych związanych z zamieszczeniem ogłoszenia wszczynającego postępowanie w BZP lub przekazania ogłoszenia do publikacji w Dzienniku Urzędowym UE lub ze zmianą tego ogłoszenia

czy też przepis ten obejmuje jedynie jedną przesłankę związaną z naruszeniem obowiązków publikacyjnych.